O mentalizacji

Mentalizacja to umiejętność rozumienia obserwowalnych działań – zarówno własnych, jak i innych osób – w kontekście stojących za nimi zjawisk psychicznych.  Ta złożona funkcja psychiczna jest jednym z głównych filarów zdrowia psychicznego – odgrywa kluczową rolę w regulacji emocji, kontroli impulsów czy zdolności do tworzenia bezpiecznych, satysfakcjonujących relacji interpersonalnych.

Trudne doświadczenia rozwojowe skutkujące zaburzeniami osobowości, osłabiają ludzką zdolność do mentalizowania, zwłaszcza w kontekście bliskich relacji.

Krucha mentalizacja koreluje ze słabą regulacją emocji, tendencją do zachowań impulsywnych lub skrajnego wycofywania się, podejmowaniem zachowań destrukcyjnych i autodestrukcyjnych, niskimi zdolnościami interpersonalnymi i ogólnie niskim komfortem życia w kategoriach emocjonalnych i relacyjnych.

Niezbędnym warunkiem poprawy zdrowia psychicznego oraz funkcjonowania w społeczeństwie jest wzmocnienie zdolności do mentalizowania. Uczenie pacjentów mentalizowania to styl pracy psychoterapeutycznej, która stanowi podstawę kształcenia w zakresie MBT.

Uczenie to dokonuje się poprzez całe spektrum interwencji klinicznych sprofilowanych pod kątem problemów z mentalizacją charakterystycznych dla danego pacjenta oraz poprzez uważne i mentalizacyjnie świadome kształtowanie relacji terapeutycznej przez klinicystę.

Skuteczność MBT w leczeniu zaburzeń typu borderline została wielokrotnie potwierdzona empirycznie, dzięki czemu wzbudził on zainteresowanie na całym świecie. Choć MBT zostało początkowo opracowane z myślą o tych zaburzeniach, obecnie jego spektrum zastosowania jest bardzo szerokie.

Nowe programy szkoleniowe skupiają się na wykorzystywaniu MBT m.in. w pracy z rodzinami czy adolescentami. MBT jest również z powodzeniem stosowane w nowatorskim prowadzeniu grup terapeutycznych.

Od 2020 roku psychoterapia oparta na mentalizacji jest też szczególnie wnikliwie badana i dostosowywana do pracy z pacjentami cierpiącymi na narcystyczne zaburzenia osobowości.